Her ne kadar bireylerin yaşadıkları sorunlar, içinde bulundukları şartlar ve kişilik özellikleri ile bireysel ihtiyaçları farklı olsa da araştırmaların gösterdikleri eşler arasında ilişkiyi olumsuz etkileyen bazı ortak faktörlerin olabileceği yönünde. Her birimiz bir ilişkiye çoğunlukla olumlu duygular ile başlarız, karşımızdaki kişi bize hoş ve etkileyici gelir, onu daha çok olumlu özellikleri ile algılarız, ancak ne yazık ki zaman geçtikçe olumsuz olarak algıladığımız bazı özelliklerine kafamızı takmaya, bunları sık sık eleştirmeye ve çoğunlukla da karşımızdaki kişiyi değiştirmeye yönelik çaba içerisine gireriz. Onun da dünyayı bizim algıladığımız gibi algılamasını, bizim hislerimize benzer hislere sahip olmasını, benzer ilgi alanlarına sahip olmasını bekleriz, ve böylece onun biricikliğini yok sayarız, onu değiştirmeye çalışmanın ne kadar boş ve anlamsız bir çaba olduğu aklımıza bile gelmez.
Yakın ilişkiler konusunda çalışmalar yapan Prof. John Gottman’a göre bir ilişki sürekli karşılıklı beslenme gerektirir. Gottman sağlıklı bir ilişkinin anahtarını eşler arasında pozitif etkileşime bağlıyor. Pozitif etkileşimi arttırmanın yolları ise bazı ipuçlarında saklı gözüküyor, eşinizden beklentilerinizi gerçekçi düzeyde tutmak, karşınızdaki kişiyi olumlu ve olumsuz özellikleri ile kabul etmek, ilişkiyi zenginleştirmek için eşinizin olumlu özelliklerine, nelerin iyi gittiğine odaklanmak, eşinize saygı, takdir ve hoşgörü gösterebilmek de oldukça önemli ve ilişkilerde zaman geçtikçe sıklıkla kaybedilen bir özellik, genelde eleştirilere odaklanıldığı için eşin başarıları ve olumlu özellikleri göz ardı ediliyor, böylece karşımızdaki kişide kendini daha değersiz ve güvensiz hissedebiliyor, hatayı her zaman karşı tarafta aramak yerine kendi duygu düşünce ve davranışlarımıza odaklanmak da son derece önemli, kendimizin hangi konularda dirençli olduğu, hangi işlevsel olmayan davranış örüntüsünü tekrarladığımız , neye ihtiyaç duyduğumuz bunun ne kadarını karşı taraftan ne kadarını kendi kişisel kaynaklarımızdan alabileceğimiz gibi farkındalıklarda ilişkide girdiğimiz çıkmazları aşmamızda oldukça önemli. İletişimin en önemli noktalarından biri de karşılıklı olarak etkin dinleme. Eğer eşlerden biri konuşmayı kasıtlı olarak keser, ve hiçbir tepki vermez ise iletişim tıkanır ve karşı taraf kendisinin anlaşılmadığı ve önemsenmediği duygusuna kapılır. Çoğunlukla da öfkeli hisseder. Bu yüzden her iki tarafın ihtiyaç , duygu ve düşüncelerini net bir şekilde ortaya koyduğu ve diğeri tarafından dinlenip anlaşıldığı bir ilişki sağlıklı etkileşimin anahtarlarından biri
Yıllardır sahip olduğumuz alışkanlıkları, ve davranışları değiştirmek tabi ki kolay değildir. Ancak değer verdiğimiz birisi ile ilişkimizi olumuz etkileyen davranışların neler olduğunu bilmek ve eğer bu olumsuz davranışlarımız ile başa çıkmada zorlanıyorsak profesyonel bir yardım almak daha sağlıklı ve mutlu bir evliliği olası kılabilir.
Psikolog Ebru YAZICI
