Kısaca UMKE denilen, ‘Ulusal Medikal Kurtarma Ordusu’ personeli; çeşitli birimlerde çalışan ve kendi görev tanımları kapsamındaki asli işlerini yapan istekli sağlık personeli arasından seçilir. Bu personel belirlenen eğitim ve faaliyet programına göre yıl içerisinde çeşitli zamanlarda eğitimlere ve tatbikatlara katılır, gerektiğinde olağandışı olaylara müdahale eder. Asli işlerinin yanında UMKE faaliyetlerini yürüten personel, bu faaliyetlerini Bakanlık veya Valilik görevlendirmesi ile yapar.
UMKE’ye diğer resmi, özel kurum ve kuruluşlardan sağlık personeli katılabilir. Bu kişilerin kıyafet ve donanımları kendi imkânları ile karşılanır. Eğitimleri Bakanlık’ça yapılır.
UMKE’nin çalışmalarına destek olmak amacıyla sivil kişiler de UMKE gönüllüsü olarak UMKE üyesi olabilir. Ancak faaliyetler ile ilgili her türlü harcama gideri kendilerine aittir.
UMKE’nin sahada yapacağı müdahalelerde, tatbikatlarda gerekli lojistik, ulaştırma ve diğer teknik işleri yapmak üzere sağlık personeli dışındaki istekli personel arasından UMKE destek personeli oluşturulur.
UMKE’ye katılmak isteyen personel, dilekçe ile müdürlüğe başvuru yapar. Her personel için UMKE Personeli Kayıt Formu doldurulur.
Timlere seçilmede isteklilik esastır. Bununla birlikte UMKE personeli olarak kabul edildikten sonra verilen tüm görev ve faaliyetlere katılmak zorunludur.
Afet veya olağandışı durumlarda aldıkları özel eğitim ve donanımla, kazazedelere olay yerinde, en kısa sürede imkân ve kabiliyetlerini kullanarak uygun yöntemlerle medikal müdahale etmek ve kurtarmak,
Kurtarılan kazazedeleri, en kısa sürede ileri acil tedavi ünitelerine naklini sağlamak üzere ambulanslara, uygun nakil araçlarına ve görevlilerine teslim etmek,
Afetler ve olağan dışı durumlarda diğer sağlık ekiplerinin sunduğu tıbbi yardımların yeterli olmadığı durumlarda ve alanlarda, ekibin kendi donanım, personel ve eğitim imkânları dâhilinde ihtiyaç duyulan sağlık hizmetlerine destek vermek,
Olay yerinde sağlık hizmetlerinin yönetimini yapmak, triaj, tıbbi müdahale, nakil hazırlıkları, haberleşme ve kayıt yapmak,
Afet birimi ve diğer yerler ile gerekli iletişimi ve bilgi akışını sağlamak,
Faaliyetleri kapsamında ilgili kurum, kuruluş ve kişilerle işbirliği yapmak,
Gerekli hâllerde, yurtdışında meydana gelen afet ve olağan dışı durumlarda sağlık hizmetlerinde görev almak.
UMKE üyesi olmak için UMKE’ ye katılan personel zorunlu hâllerde (görevi yapmaya engel hastalık, memurluktan ayrılma vb) bu görevden ayrılabilir.
Bulunduğu ilden tayin vb. nedenlerle başka ile giden personelin UMKE üyeliği gittiği ilde devam eder.
UMKE personeli, UMKE sorumlusu veya Bakanlık tarafından ilgili faaliyete çağırıldığında geçerli mazeret olmaksızın bir yıl içerisinde iki faaliyete katılmaması hâlinde UMKE’ den çıkarılır.
UMKE’ nin yapacağı bölgesel kamp, ulusal kamp, eğitim faaliyetleri ve diğer aktivitelerde kişilik ve sağlık mesleği ahlakına yakışmayacak fiil ve uygulamalarda bulunan personel, UMKE sorumlusunun veya ilgili faaliyetteki sorumlu amirin ve diğer UMKE personelinden en az iki kişinin yazılı tutanağı ile Müdürlüğe bildirilir ve müdürün uygun görüşü ile UMKE’ den çıkarılır.
Sahada veya diğer UMKE faaliyetlerinde; UMKE içerisinde tim liderinin talimatlarına riayet etmeyen ve ekibin bütünlüğünü bozan fiillerde bulunan personel; UMKE sorumlusunun ve diğer personelden en az iki kişinin yazılı tutanağı ile yetkili amire bildirilir ve müdürün uygun görüşü ile UMKE’ den çıkarılır.
UMKE’ den çıkan personel her türlü donanımı, malzemeyi, dokümanı ve kimliğini birime teslim eder.
İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde çok önem ve değer verilen UMKE’nin başına çalışkanlığı ve tevazusu ile müdürlükte çok sevilen saygın bir isim getirilmiş. İnsan sevgisi konuşma ve davranışlarına yansımış Dr. Deniz Güney UMKE’nin başına getirilmiş. Dr. Deniz Güney de oluşturduğu ekiple her felaket ve yardım taleplerine anında koşan çalışkan bir ekip oluşturmuş. Zaten insanı sevmeyen bu gönüllüler gibi asla olamaz.
Gönüllülük esası ile görev yapan UMKE 2006 yılı nisan ayında ilimizde faaliyete geçmiş bir kurum. Biz de UMKE merkezine giderek Kayseri sorumlusu Dr. Deniz Güney'den UMKE konusunda bilgiler aldık.
Afet veya olağandışı durumlarda aldıkları özel eğitim ve donanımla, kazazedelere olay yerinde, en kısa sürede imkân ve kabiliyetlerini kullanarak uygun yöntemlerle medikal müdahale etmek ve kurtarmak üzere gönüllü sağlık personellerinden oluşmuş Ulusal Medikal Kurtarma ordusudur.
Kurtarılan kazazedeleri, en kısa sürede ileri acil tedavi ünitelerine naklini sağlamak üzere ambulanslara, uygun nakil araçlarına ve görevlilerine teslim etmek,
Afetler ve olağan dışı durumlarda diğer sağlık ekiplerinin sunduğu tıbbi yardımların yeterli olmadığı durumlarda ve alanlarda, ekibin kendi donanım, personel ve eğitim imkânları dâhilinde ihtiyaç duyulan sağlık hizmetlerine destek vermek,
Olay yerinde sağlık hizmetlerinin yönetimini yapmak, triaj(kazazedelerin öncelik sıralamasını belirlemek), tıbbi müdahale, nakil hazırlıkları, haberleşme ve kayıt yapmak,
Afet birimi ve diğer yerler ile gerekli iletişimi ve bilgi akışını sağlamak, Faaliyetleri kapsamında ilgili kurum, kuruluş ve kişilerle işbirliği yapmak, Gerekli hâllerde, yurtdışında meydana gelen afet ve olağan dışı durumlarda sağlık hizmetlerinde görev almak gibi birçok önemli ve stratejik görevi vardır.
UMKE personeli olmak için gönüllülük şart esastır; çeşitli birimlerde çalışan ve kendi görev tanımları kapsamındaki asli işlerini yapan istekli ve gönüllü sağlık personeli arasından seçilir. Bu personel belirlenen eğitim ve faaliyet programına göre yıl içerisinde çeşitli zamanlarda eğitimlere ve tatbikatlara katılır, gerektiğinde olağandışı olaylara müdahale eder. Asli işlerinin yanında UMKE faaliyetlerini yürütürler.
Kayseri UMKE kurulduğu 2006 yılından günümüze yurt içinde ve yurt dışında birçok doğal afet ve olağan dışı durumda insanların yardımına hiçbir karşılık beklemeden koşmuştur.
Kayseri UMKE kurulduğu günden beri yurt dışında İran, Irak, Somali, Sudan, Bangladeş, Suriye ve Yemen de görev almış, İsrail’in Gazze’ye saldırısı sonucu yaralanan Filistinli kardeşlerimizi ülkemize getirmişlerdir.
Ayrıca 2012 yılından beri belirli periyotlarla sınır bölgelerimize Fırat Kalkanı ve Zeytindalı operasyonlarında da görev almış ve bu görevler hala devam etmektedir.
Aralık 2018 tarihi itibari ile Kayseri UMKE’de 215 tane UMKE gönüllüsü vardır. Bu gönüllülerin içerisinde 39 tıp doktoru bulunmaktadır. UMKE gönüllüsü doktorlarımızın dağılımı ise 2 tane profesör doktor, 2 tane doçent doktor, 3 tane acil tıp uzmanı doktor, 1 tane halk sağlığı uzmanı doktor, 3 tane diş hekimi, 28 tane pratisyen hekim bulunmaktadır. Yardımcı sağlık personeli olarak 33 paramedik, 56 acil tıp teknisyeni, 21 sağlık memuru, 49 hemşire-ebe, 10 anestezi teknisyeni, 1 laboratuvar teknisyeni, 6 diğer sağlık personelinden oluşan bir sağlık ordusudur. UMKE personelinin 48 tanesinin de pasaportu bulunmakta olup yurt dışında meydana gelebilecek bir afet durumunda insanlığın yardımına koşmak için hazır beklemektedirler. Ayrıca Kayseri, bölgenin koordinatör ilidir, Niğde ve Nevşehir illerinde bulunan UMKE gönüllüleri de Kayseri UMKE’ye bağlıdır.
2018 yılı içerisinde Sarıkamış şehitlerini anma yürüyüşü, Erciyes Dağı’nda çığda arama kurtarma tatbikatı, müdür beyin de katılımıyla Erciyes Dağı Süt Donduran mevkiinde 3 günlük kamp, triaj eğitimi, çoklu trafik kazaları müdahale eğitimi, olay yeri güvenliği ve yönetimi eğitimi, afet lojistiği ve UMKE malzemeleri tanıtımı, temel kampçılık ve olağan dışı durumlarda hayatı idame ettirme eğitimi, yüksek irtifa hastalığı ve tedavisi, afet psikolojisi, stres altında çalışma yönetimi eğitimi, afet ve olağan dışı durumlara bakış, UMKE personeli mukavemet ve fizik kondisyon faaliyeti, 11. Bölge Temel UMKE Eğitimi, kimyasal biyolojik radyoaktif nükleer farkındalık eğitimleri gibi birçok konuda personele eğitimler verilmiştir.
Kayseri UMKE İl Sağlık Müdürümüz Doç. Dr. Ali Ramazan Benli Bey’in göreve başlamasından sonra 2018 yılında eğitimlerini daha da fazla artırmış uluslararası düzeyde tatbikatlar düzenlemiştir. Kayseri Büyükşehir Belediye İtfaiyesi, AFAD, JAK gibi arama kurtarma ekipleri ile de işbirliği ve sahadaki koordinasyonu artırmak için eğitim ve tatbikatlar düzenlemiştir.
Sadece 2018 yılı ilk 11 aylık süreçte 69 adet UMKE faaliyeti gerçekleştirilmiş olup, bunların 13 tanesi medikal kurtarma, 15 trafik kazası vakası, 23 adet sağlık tedbiri alınmış olup bu sağlık tedbirlerinin içinde Cumhurbaşkanımızın ilimizi ziyaretleri ve diğer devlet büyüklerimizin ilimize gelmesinde de UMKE sağlık tedbirleri almıştır. 4 adet boğulma vakası, 4 adet yüksekten düşme, 7 adet paraşüt kazası, 1 adet yangın vakası, 2 adet sel vakası, yıl içinde yapılan tatbikatlar ve 5 adet diğer kazalar olmak üzere olağan dışı durumlara müdahale etmiştir.
Yakın bir zamanda gidilen vakalara örnek verecek olursak; 2018 yılı kasım ayının başında gidilen bir UMKE vakasında saat 13:59’da komuta merkezine Develi ilçesinin Kulpak Köyü kırsalında dağlık bir alanda bir vatandaşımızın yüksekten düştüğü ihbarı alındı, ihbardan sonra helikopter ambulans ile hemen irtibata geçildi bölge kayalık olduğu için karayoluyla Kayseri UMKE timi bölgeye hareket ettirildi. Merkeze yaklaşık 70 km uzaklıkta olan yere sarp arazi ve doğa koşullarından dolayı araç ile yaklaşık 1 saatte ulaşıldı ve doğa koşulları müsaade etmediği için tim yaralıya ulaşmak için geri kalan mesafeyi yürüyerek ve tırmanarak yaklaşık 2 saatte gerçekleştirdi, ulaşıldığında UMKE timinin hastaya yaptığı genel muayenesinde sağ bacak kaval kemiğinde kırık olduğu tespit edildi, tim yaralının hayati bulgularını değerlendirip gerekli sabitleme işlemini gerçekleştirdikten sonra uygun travma ekipmanları ile hastayı yeniden araçların olduğu alana getirip, aşağıda hazır vaziyette bekleyen Develi ambulans ekibine yaralı vatandaşı teslim etmiştir. Bütün vakalarda olduğu gibi bu vakada da Kayseri UMKE araç, lojistik, iletişim-haberleşme konularını da eksiksiz olarak gerçekleştirmiştir.
Müdürümüzün çok büyük destekleri ile 2018 yılı içerisinde UMKE filosuna sıfır km 4x4 araç bakanlığımız tarafından gönderilmiş ve arazi tipi UMKE araç sayımız 3’e çıkmıştır.
Askeri kargo uçaklarımızın ilimizde konuşlu olması ve Kayseri UMKE’ nin yurtdışı görev tecrübeleri göz önüne alınarak, aynı zamanda uçuş maliyetini düşürmek, zaman kazanmak açısından Sağlık Bakanlığımız ilimize uluslararası afet lojistik deposu yapma kararı almış ve çalışmalara başlanmıştır.
UMKE’yi tanıdık, Allah ülkemizi, milletimizi her türlü afetlerden korusun inşallah.
Sami DAYANGAÇ
kayserihaber.com.tr
