Afet çalışanı olmanın doğası çok zorlu ortamlarda çalışmamızı gerektirir. Çok kısa zamanda çok fazla riskli görev alırız. Az uyumak, aşırı soğuklar, az dinlenmek, kısıtlı yemek, aynı anda birçok iş yapmak, manevi olarak zorlanmak, vicdani yükü olacak seçimler yapmak gibi aşırı stresli bir ortamdır afet ortamı. Görev sırasında da sonrasında da afet çalışanları da bazı stres tepkileri yaşayabilir:
Uykusuzluk
Rüya/kabuslar
Aşırı çalışmak
Sürekli afet hakkında düşünmek-konuşmak,
Afetzedelerle bağ kurmak,
Yetersizlik/çaresizlik hissi,
Kaygılı ve gergin hissetmek,
İletişim güçlükleri yaşamak,
Arkadaşlardan aileden uzaklaşmak gibi.
Bu belirtilerin büyük kısmı görev sırasında başlayabilir ve görev bittikten sonra artış gösterebilir. Peki UMKE ekiplerimize kendilerini stres tepkilerinden korumak için neler öneriyoruz?
Bu stres tepkilerinin 'normal' olduğunu bilin,
Görev dönüşünde kendinizde ve ekip arkadaşlarınızda bu belirtileri gözlemleyin,
Ekip arkadaşlarınızla yapacağınız toplantılarda yaşadığınız stres tepkilerini, görev deneyimlerinizi paylaşın,
Düzenli ve yeterli uyuyun,
Beslenmenize özen gösterin,
Aileniz ve sevdiklerinizle vakit geçirin,
Size iyi gelen aktiviteleri yapın,
Fiziksel aktivitenizi artırın.
Bu önerileri hem kendiniz uygulayın hem ekip arkadaşlarınızın uygulamasını teşvik edin.
Bu stres tepkileri belli bir süre azalmadan devam ederse destek almaktan çekinmeyin.
Tüm UMKE ve afet çalışanlarının fiziksel ve ruhsal sağlığını korumanın daha çok kişiye yardım edebilmek olduğunu unutmayın.
Uzman Psikolog Yeşim ÜNAL