Türkiye’de emekli sayısı son 25 yıl içinde çarpıcı bir şekilde artarak 2,8 katına çıktı. 2001’de 5,6 milyon emekli dosyası 2024’te 15,8 milyona yükseldi. Ancak emekli maaşları hem asgari ücret hem de milli gelirden aldığı pay azaldı.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, emekli sayısının yıllık artış oranı 2001-2015 döneminde yüzde 5 seviyelerinde iken 2016 sonrasında bu oran yavaşladı. 2020’de yüzde 2,26’ya düşen artış, 2023’teki EYT yasası sonrası yüzde 16’ya fırladı. Bu düzenleme emeklilik sistemine katılımı hızlandırırken, ödenen emekli aylıklarının milli gelirdeki payını da artırdı.
MİLLİ GELİRDEN ALINAN PAYDA BÜYÜK DÜŞÜŞ
2003 yılından itibaren emekli aylıklarının milli gelire oranı düzenli bir şekilde artarak 2016’da yüzde 7,05 ile zirveye çıktı. Ancak sonraki yıllarda bu oran gerilemeye başladı. 2022 yılında yüzde 4,46’ya kadar düşen oran 2023’te yüzde 5,31, 2024’te de yüzde 5,90 oldu.
EMEKLİ MAAŞI ASGARİ ÜCRET KARŞISINDA DA ERİDİ
2002 yılında kişi başına ortalama emekli aylığı asgari ücretin yüzde 36 üzerindeyken bu oran 2023 yılında yüzde 77’e geriledi. 2024’te kişi başına ortalama emekli maaşı 13.776 TL, net asgari ücret ise 17.002 TL oldu. Böylece emekli aylığı asgari ücretin yüzde 81’i oranında kaldı.
SSK, BAĞ-KUR VE MEMUR EMEKLİSİNİN FARKI DERİNLEŞTİ
2002’de SSK emeklisi asgari ücretin yüzde 26 üzerinde aylık alırken 2024’te bu oran yüzde 78’e geriledi. Bağ-Kur emeklilerinin aylıkları 2002’de asgari ücretin yüzde 78’i oranındayken geçen yıl yüzde 61’e düştü. Emekli Sandığı yani memur emeklileri ise 2002’de 2,18 asgari ücrete denk aylık alırken bu oran 2024’te neredeyse başa baş seviyeye geriledi.